Μου φαίνεται ότι μετά από σχεδόν τέσσερις μήνες πολέμου στην Ουκρανία πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να δούμε ποιους από τους εμπλεκόμενους ωφελεί η ένοπλη σύγκρουση. Ωστόσο, γίνεται πολύ γρήγορα σαφές ότι κανείς δεν κερδίζει τίποτα από αυτήν και ότι βιώνουμε την αυτοκτονία της λογικής.
Πρώτος ιθύνων είναι ο Πούτιν, ο οποίος είχε δύο στόχους: πρώτον, να επιστρέψει στο φόρουμ των παγκόσμιων ηγετών (μετά την αποπομπή του από τους G8), αλλά αντ ‘αυτού, θα είναι για πάντα ένας απόκληρος. Και δεύτερον, να «επανενωθεί ο ρωσικός λαός» που τώρα θα διχαστεί για πολλές γενιές. Ενώ μακροπρόθεσμα, έκανε τη Ρωσία εξαρτημένη από την Κίνα. Μπράβο!
Δεύτερος είναι ο Μπάιντεν. Ήλπιζε ότι αν γινόταν ηγέτης της Δύσης, θα ανακτούσε τη δημοτικότητά του στην Αμερική. Το αποτέλεσμα ήταν, το ποσοστό αποδοχής του να πάει από το 42% στο 43%. Ο Μπάιντεν είναι ένας διάττοντας που, ήδη, από τον προσεχή Νοέμβριο θα μείνει χωρίς ουρά γιατί θα χάσει την πλειοψηφία στο νομοθετικό σώμα. Η επανεκλογή του το 2024 μοιάζει εξαιρετικά απίθανη. Ως εκ τούτου, δεν πέτυχε τον πρώτο του στόχο. Και μακροπρόθεσμα, ώθησε τη Ρωσία στην αγκαλιά της Κίνας, που είναι ο πραγματικός ανταγωνιστής της Αμερικής. Απαιτεί να κηρυχθεί ο Πούτιν εγκληματίας, τη στιγμή που η Ουάσιγκτον, όπως και η Μόσχα, δεν υπέγραψε ποτέ την απαγόρευση των όπλων διασποράς, ταυτόχρονα όμως κατηγορεί τη Ρωσία ότι τα χρησιμοποιεί. Μπράβο!
Ο τρίτος παράγοντας είναι η ΕΕ. Μέσω των προσπαθειών εξοπλισμού μεγάλης κλίμακας, καθιστούμε για άλλη μια φορά τη Γερμανία όχι μόνο μείζονα οικονομική δύναμη, αλλά και στρατιωτική: η Γερμανία σχεδιάζει να δαπανήσει 100 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα πέντε χρόνια σε εξοπλισμούς. Φαίνεται ότι έχουμε ξεχάσει τους δύο παγκόσμιους πολέμους ενώ, προφανώς, ο γαλλικός και ο βρετανικός εθνικισμός θα αναβιώσουν. Εκτός από τη δημιουργία ανισορροπίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουμε επιβαρυνθεί με σοβαρά προβλήματα όσον αφορά την παραγωγή τροφίμων, ενέργειας και πρώτων υλών, τον πληθωρισμό και τη μείωση του ΑΕΠ. Οι πιο αδύναμοι της Ευρώπης θα υποστούν τις συνέπειες, στην καλύτερη περίπτωση για τα επόμενα τρία χρόνια αλλά, το πιθανότερο, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, μακροπρόθεσμα, ωθήσαμε τη Ρωσία έξω από την Ευρώπη. Μπράβο!
Ο τέταρτος είναι ο Ζελένσκι, τον οποίο μετατρέψαμε σε ήρωα. Είναι πλέον αιχμάλωτος του ρόλου του και δεν μπορεί να κάνει συμβιβασμό. Είχε το σθένος να απορρίψει ακόμη και την επίσκεψη του προέδρου της Γερμανίας, επειδή –σύμφωνα με τον Ζελένσκι– ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ είναι φιλορώσος. Τώρα καταστήσαμε τον Ζελένσκι κριτή του κόσμου. Αυτό θα οδηγήσει σε χιλιάδες περαιτέρω απώλειες αλλά, όπως έλεγε και ο Μπέρτολτ Μπρεχτ: «Δυστυχισμένη η γη που χρειάζεται έναν ήρωα». Μπράβο!
Και ας μιλήσουμε για την ανθρωπότητα που δεν είναι δράστης, αλλά το θύμα. Ο αγώνας κατά της κλιματικής αλλαγής έχει αναβληθεί. Με τα χρήματα που επενδύθηκαν στον θάνατο της λογικής, θα μπορούσαμε να είχαμε λύσει όλα τα προβλήματα που διαπιστώθηκαν από την IPCC (Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος) και τα οποία είναι απειλή για τη ζωή μας στον πλανήτη. Το μικρό παράθυρο που μας απομένει πριν φτάσουμε στον 1,5 βαθμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη κλείνει.
Υπάρχουν 800 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο που είναι στο χείλος της φτώχειας και έχουν ήδη πληγεί από την πανδημία. Γι’ αυτούς, μια αύξηση της τιμής του σιταριού κατά 20% και του καλαμποκιού κατά 25%, σημαίνει πείνα. Η UNICEF μας πληροφορεί ότι πρόσφατα, ο αριθμός των υποσιτιζόμενων παιδιών στην Αφρική έφτασε τα 28 εκατομμύρια και τα ευρωπαϊκά κονδύλια για αναπτυξιακή βοήθεια πηγαίνουν τώρα στην Ουκρανία.
Εν ολίγοις, θεωρώ ότι όλο αυτό είναι μια τρέλα που προκαλείται από ανθρώπους που υπνοβατούν. Έτσι αποκαλούν και οι ιστορικοί τους ιθύνοντες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου που μπήκαν στη σύγκρουση χωρίς να το σκεφτούν. Αυτή η τρέλα επέφερε το τέλος των εμπλεκόμενων αυτοκρατοριών: της γερμανικής, της ρωσικής, της αυστροουγγρικής και της οθωμανικής.
Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι έχουμε μια άρχουσα τάξη μέσα στην τεστοστερόνη, που είναι ανίκανη να δει μακροπρόθεσμα και κυρίως να αντιμετωπίσει τα μακροπρόθεσμα προβλήματα και την πολυπλοκότητά τους (ο κόσμος δεν είναι ή άσπρος ή μαύρος). Αντ’ αυτού, όλοι πέφτουμε στην παγίδα να είμαστε υπέρ ή κατά του Πούτιν, συμβάλλοντας στην ευρέως διαδεδομένη υστερία που αξιοποιούν τα μέσα ενημέρωσης. Τα μέσα ενημέρωσης, σε γενικές γραμμές, επιδεικνύουν θεαματική έλλειψη επαγγελματισμού. Οι ειδήσεις προβάλλονται ως μια σειρά γεγονότων, σχεδόν ποτέ ως εξελικτική διαδικασία.
Νομίζω ότι έχουμε χάσει τον μπούσουλα. Πότε θα αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και να χρησιμοποιούμε την ανεκτικότητα και τον διάλογο ως βασικά εργαλεία για την επίτευξη της ειρήνης; Υπάρχει ένα αρχαίο ρητό που λέει «Όσους οι θεοί θέλουν να καταστρέψουν, πρώτα τους τρελαίνουν»…