Ας υποθέσουμε ότι θεωρείτε τον Τσίπρα ανίκανο και βλάκα. Ας υποθέσουμε ότι θέλετε να δείτε τον ΣΥΡΙΖΑ εκτός εξουσίας. Ας υποθέσουμε, ακόμη, ότι βλέπετε θετικά το σχέδιο εξόδου των ενοχλητικών Ελλήνων από τη ζώνη του ευρώ.
Ακόμη και αν όλα αυτά ισχύουν, ο κατάλογος απαιτήσεων του Γιούρογκρουπ είναι σκέτη τρέλα. Το διάσημο χάσταγκ #ThisIsACoup είναι απολύτως ορθό. Οι απαιτήσεις του Γιούρογκρουπ δεν είναι μόνο γεμάτες κακία. Είναι εκδικητικές, απολύτως καταστροφικές για την εθνική κυριαρχία των Ελλήνων, χωρίς να παρέχουν ελπίδα για κάποια ανακούφιση. Υποτίθεται ότι αποτελούν παραχώρηση την οποία η Ελλάδα αρνείται να αποδεχθεί. Ακόμη κι έτσι, συνιστούν μια χοντροκομμένη διάψευση όλων όσων οραματιζόταν το ευρωπαϊκό σχέδιο.
Τι μπορεί να σώσει την Ευρώπη από τον γκρεμό; Ακούγεται ότι ο Μάριο Ντράγκι προσπαθεί να επαναφέρει τη λογική, ότι ο Ολάντ που απέτυχε τόσο ηχηρά να πάρει θέση στο παρελθόν προβάλλει, επιτέλους, κάποια αντίσταση στα οικονομικά ηθικοπλαστικά σχέδια της Γερμανίας. Αλλά η μεγαλύτερη ζημιά έγινε. Ποιος θα πιστέψει ξανά στις καλές προθέσεις της Γερμανίας μετά από αυτό;
Κατά κάποιον τρόπο, η οικονομία έχει σχεδόν περάσει σε δεύτερη θέση. Ας είμαστε όμως σαφείς: αυτό που μάθαμε το τελευταίο διάστημα είναι ότι το να ανήκεις στην ευρωζώνη σημαίνει ότι οι δανειστές σου μπορούν να καταστρέψουν την οικονομία σου αν βγεις εκτός γραμμής. Αυτό δεν έχει καμιά σχέση με τα οικονομικά της λιτότητας. Είναι απολύτως αληθές ότι κάθε πολιτική που επιβάλλει σκληρή λιτότητα χωρίς ελάφρυνση του χρέους είναι καταδικασμένη σε αποτυχία, ανεξάρτητα από το πόσο πρόθυμη να υποφέρει είναι μια χώρα. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και μια υποταγή της Ελλάδας θα ήταν αδιέξοδη.
Μπορεί η Ελλάδα να καταφέρει μια επιτυχή έξοδο από της ευρωζώνη; Ή θα προσπαθήσει η Γερμανία να εμποδίσει την ανάκαμψή της; (λυπάμαι, αλλά αυτό είναι το ερώτημα που πρέπει να θέτουμε πλέον).
Το ευρωπαϊκό σχέδιο –ένα σχέδιο που πάντα επαινούσα και στήριζα- μόλις δέχθηκε ένα καίριο πλήγμα. Και, ανεξάρτητα από το τι πιστεύετε για τον ΣΥΡΙΖΑ ή την Ελλάδα, δεν ευθύνονται οι Έλληνες γι’ αυτό.
Πρωτοδημοσιεύθηκε στα αγγλικά στους "The New York Times", με τίτλο: "Killing the European Project" 13.7.2015.