Μια εναλλακτική πρωτοβουλία παίρνει μορφή

Το ίδιο διάστημα (8 και 9 Δεκεμβρίου) που οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ συναντιούνταν στις Βρυξέλλες για μία ακόμα έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, το δίκτυο transform! europe και το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ) πραγματοποίησαν εργαστήριο για την παρούσα φάση της ευρωπαϊκής κρίσης, στο οποίο συμμετείχαν πολιτικά πρόσωπα και ακτιβιστές.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν περίπου πενήντα άτομα από δώδεκα χώρες. Μετά τις εναρκτήριες ομιλίες από την αντιπρόεδρο του ΚΕΑ Μαϊτέ Μόλα και την Ελιζαμπέτ Γκοτιέ, το πρώτο πάνελ συζήτησε για την εξέλιξη της κρίσης, το δημοκρατικό κενό και την «ολιγαρχικοποίηση» του συστήματος διακυβέρνησης της ΕΕ. Το δεύτερο πάνελ επιχείρησε να απαντήσει στο ερώτημα για τον τρόπο λειτουργίας ενός νέου χρηματοπιστωτικού συστήματος που θα εξυπηρετεί την πραγματική οικονομία και το δημόσιο συμφέρον. Το τρίτο πάνελ ασχολήθηκε με τον εντοπισμό των συγκλίσεων και της κοινής βάσης για την αλληλεγγύη και τον πολιτικό αγώνα στην Ευρώπη. Οι εισαγωγικές ομιλίες έγιναν από τους Τρέβορ Έβανς (Ομάδα Ευρωπαίων Οικονομολόγων για μια εναλλακτική οικονομική πολιτική, Γερμανία), Γιοχάνες Γιάγκερ (Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών, Βιέννη), Χαβιέ Ντυπρέ (GRESEA, Βέλγιο), Πέτερ Βαλ (WEED, Γερμανία), Νίκος Χουντής (GUE/NGL, Ελλάδα), Ανρί Στερντινιάκ (Economistes Atterres-«Προσγειωμένοι» Οικονομολόγοι), Γαλλία) και Ζακ Ριγκοντιά (Ίδρυμα Κοπέρνικος, Γαλλία).

Η βασική κατεύθυνση για μια εναλλακτική πολιτική της Αριστεράς που διαρρηγνύει κάθε δεσμό με τις ολιγαρχικές και αυταρχικές μεθόδους που χρησιμοποιούν οι ελίτ της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας καθώς και οι αντίστοιχες των κρατών μελών της ΕΕ, αποκτά ολοένα πιο σαφή χαρακτηριστικά και περιλαμβάνει: την απο-ιδιωτικοποίηση της παραγωγής χρήματος, τη ρύθμιση των χρηματαγορών με τη θέσπιση πολύ αυστηρών κανόνων και την ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας και των μισθών, τη μείωση της εξουσίας των μετόχων στην οικονομία, τη μεταρρύθμιση της φορολογίας με κριτήρια κοινωνικής δικαιοσύνης και σύμφωνα με τις ανάγκες της κοινωνίας, την ανάπτυξη της οικονομικής δημοκρατίας.

Η ανάλυση της φύσης του δημόσιου χρέους και του βέλτιστου τρόπου διαχείρισής του συνεχίζουν να αποτελούν αντικείμενο συζήτησης, όπως και το ερώτημα της οικοδόμησης ενός τραπεζικού τομέα που θα βρίσκεται στην υπηρεσία της πραγματικής οικονομίας και της κοινωνίας. Ενώ το περιεχόμενο της κρίσης, η επιθετικότητα των αγορών και οι αντιφάσεις στο εσωτερικό της Ευρώπης απαιτούν εντατική συνεργασία στο επίπεδο των ευρωπαϊκών θεσμών, οι λύσεις πρέπει να δοθούν με γνώμονα το συμφέρον των λαών και ως προς την ουσία και ως προς τη μέθοδο τους. Κυρίως χρειάζεται πολιτική αποφασιστικότητα απέναντι στη λιτότητα και την αυταρχική διακυβέρνηση.

Ούτε η κατάσταση στην ΕΕ, ούτε οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής, η οποία πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα με το εργαστήριο, αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας όσον αφορά την ικανότητα των ηγετών της να προτείνουν οποιοδήποτε θετικό τρόπο διεξόδου, ενώ ακόμα και ένα σενάριο χάους δε μπορεί να αποκλειστεί. Όσον αφορά τις στρατηγικές μετασχηματισμού είναι απαραίτητο να αναλυθούν διεξοδικότερα οι διαδικασίες που γίνονται στο πλαίσιο της άσκησης οικονομικής και πολιτικής εξουσίας στην Ευρώπη, με επίκεντρο το συσχετισμό δυνάμεων ανάμεσα στην «ολιγαρχία» και τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού που αντιμετωπίζει διαρκώς επιδεινούμενες συνθήκες επιβίωσης. Αυτός ο τρόπος μελέτης είναι απαραίτητος για την καλύτερη κατανόηση της δυνατότητας να ξεπεραστούν οι διαχωρισμοί που υπονομεύουν την ισχύ της κοινωνίας και γενικεύουν ένα αίσθημα αδυναμίας, έτσι ώστε να δημιουργηθούν οι βάσεις πάνω στις οποίες μπορούν να οικοδομηθούν νέες συμμαχίες σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Εκείνο που προκαλεί εντύπωση είναι ότι η ποικιλία των αγώνων, των αντιστάσεων και των κινημάτων που αναπτύσσονται, καθώς και η ύπαρξη εναλλακτικών επεξεργασιών και πολιτικών πρωτοβουλιών αδυνατούν, ακόμα και σήμερα, να δημιουργήσουν μια κοινωνική και πολιτική συμμαχία αρκετά ισχυρή ώστε να μεταβάλλει το συσχετισμό δυνάμεων και να αλλάξει τη ροή των πραγμάτων. Οι μεγαλύτερες προκλήσεις σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στο εργαστήριο, οι οποίοι εξέφρασαν κοινό ενδιαφέρον για νέα συνάντηση, είναι η πραγματοποίηση καλύτερων αναλύσεων και προτάσεων και η ενθάρρυνση διαδικασιών που θα ενισχύουν τις αντιστάσεις και τις εναλλακτικές λύσεις. Σ’ αυτή τη βάση, το transform! europe θα πάρει την πρωτοβουλία για τη δημιουργία ενός δικτύου ακαδημαϊκών και ερευνητών, οι συνεισφορές των οποίων θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν αυτή τη διαδικασία.

Το απόγευμα της 8ης Δεκεμβρίου οργανώθηκε δημόσια εκδήλωση με εκπροσώπους των βελγικών συνδικάτων (CSC, FTGB), την Επιτροπή για τη διαγραφή του χρεόυς των χωρών του Τρίτου Κόσμου και το transform! europe για το ζήτημα του χρέους στην Ευρώπη.