Η πολιτική λιτότητας της ΕΕ είναι παράνομη σύμφωνα με τον Αντρέας Φίσερ-Λεσκάνο, καθηγητή στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας και Πολιτικής (ZERP) του Πανεπιστημίου της Βρέμης, ο οποίος έγραψε μια έκθεση για την Αυστριακή Ομοσπονδία Συνδικάτων (ÖGB), το Ομοσπονδιακό Επιμελητήριο Εργασίας, τη Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ) και το Ευρωπαϊκό Συνδικαλιστικό Ινστιτούτο (ETUI).
Η έκθεση υιοθετήθηκε στις 28 Νοεμβρίου στη Βιέννη και παρουσιάστηκε σε ένα συνέδριο νομικών από όλη την Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με τη συμμετοχή τους στην τρόικα, παραβιάζουν το πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ, καθώς η Συνθήκη της Λισαβόνας επίσης περιλαμβάνει και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.
Ο καθηγητής Φίσερ-Λεσκάνο θεωρεί ότι η κρίση δεν αναιρεί το δίκαιο της ΕΕ και υποστηρίζει ότι οι χώρες της ΕΕ που εγκρίνουν τα μνημόνια στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ) δεσμεύονται από τα θεμελιώδη και ανθρώπινα δικαιώματα.
Σε εθνικό επίπεδο συνταγματικά δικαστήρια έχουν αντιταχθεί σε αυτή τη συμμετοχή, λέει ο Φίσερ Λεσκάνο, αναφέροντας ως παράδειγμα την Πορτογαλία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να λάβει μέτρα, δήλωσε. «Το κοινοβούλιο χρειάζεται να δώσει ένα τέλος σε αυτές τις κρυφές πολιτικές».
«Σε όλη την Ευρώπη τα συνδικάτα έχουν αγωνιστεί σκληρά και για μεγάλο χρονικό διάστημα ενάντια στη λιτότητα και απαιτούν μια θεμελιώδη πολιτική αλλαγή αυτής της πορείας», είπε ο Μπέρναρντ Άχιτς, γενικός γραμματέας της Αυστριακής Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας.
«Αρκετά πια με τις δραστικές περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, τους περιορισμούς στα θεμελιώδη συνδικαλιστικά δικαιώματα όπως η ουσιαστική κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, την παρέμβαση στους κατώτατους μισθούς κ.λ.π.».
Για να τεκμηριώσουν τα επιχειρήματά τους, η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ), η ÖGB, και το Αυστριακό Ομοσπονδιακό Επιμελητήριο Εργασίας ζήτησαν και έλαβαν νομική γνωμοδότηση.
«Τα αποτελέσματα είναι σαφή. Η κοινωνικά άδικη και οικονομικά παράλογη λιτότητα της ΕΕ πρέπει να τελειώσει άμεσα. Είναι επικίνδυνη για τους ανθρώπους, βλαβερή για την Ευρώπη και επιπλέον παράνομη», δήλωσε ο Άχιτς.
Η εν λόγω έκθεση ενισχύει την διεκδίκηση των ευρωπαϊκών συνδικάτων για μια θεμελιώδη αλλαγή πορείας και ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα επενδύσεων, όπως αυτό που πρόσφατα προτάθηκε από την ΣΕΣ, επισήμανε ο Άχιτς. «Η επένδυση στο κράτος πρόνοιας και στις κοινωνικές υπηρεσίες πρέπει να πάρει τη θέση των μυωπικών πολιτικών λιτότητας και ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων δεν πρέπει να παραμείνει μια χάρτινη τίγρη, αλλά πρέπει τελικά να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από την ΕΕ κατά το σχεδιασμό της πολιτικής της».
«Από τότε που ξεκίνησε η χρηματοπιστωτική κρίση, το 2008, τα κράτη μέλη πήραν διάφορα μέτρα για να περικόψουν τις κοινωνικές δαπάνες και να μειώσουν τα δημόσια ελλείμματα. Αυτά τα μέτρα λιτότητας είχαν επίσης στόχο τα κοινωνικά δικαιώματα και οδήγησαν σε μια απορύθμιση του εθνικού εργατικού δικαίου καθώς και στη διάλυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων», δήλωσε η Βερόνικα Νίλσον, συνοσμοπονδιακή γραμματέας της ΣΕΣ. «Η κατάσταση είναι χειρότερη στις χώρες στις οποίες έχουν επιβληθεί τα μέτρα των προγραμμάτων της τρόικας. Έχουν επιβληθεί περικοπές στον κατώτατο μισθό και έχουν παρέμβει στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, αντικαθιστώντας τις εθνικές ή κλαδικές συλλογικές διαπραγματεύσεις με διαπραγματεύσεις σε εταιρικό επίπεδο.»
«Οι λεγόμενες ενώσεις των εργαζομένων έχουν την αρμοδιότητα σύναψης μισθών που υποσκάπτουν τις συλλογικές συμβάσεις, οι οποίες έχουν γίνει από τα συνδικάτα. Η μελέτη του καθηγητή Φίσερ-Λεσκάνο ενισχύει το επιχείρημά μας ότι πρέπει να αμφισβητήσουμε νομικά τα μέτρα λιτότητας. Τα συνδικάτα είχαν ήδη κάποια επιτυχία στο πεδίο αυτό με τη διαδικασία της υποβολής συλλογικών καταγγελιών στο Συμβούλιο της Ευρώπης».
Η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ) έχει στόχο τη διατύπωση ενιαίου λόγου για την υποστήριξη των κοινών συμφερόντων των εργαζομένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ιδρύθηκε το 1973 και σήμερα εκπροσωπεί 85 συνδικαλιστικές οργανώσεις σε 36 ευρωπαϊκές χώρες, συν 10 κλαδικές ομοσπονδίες. Η ΣΕΣ έχει παρουσία στα Facebook, Twitter, YouTube και Flickr.