Στις 30 Οκτωβρίου, το Δημοτικό Συμβούλιο της Μαδρίτης ενέκρινε τον εορτασμό της 23ης Αυγούστου ως ευρωπαϊκής ημέρας μνήμης για τα θύματα του σταλινισμού και του ναζισμού, ημέρας απότισης τιμής στα θύματα των κομμουνιστικών, των εθνικοσοσιαλιστικών και άλλων ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων, κατόπιν πρωτοβουλίας της ακροδεξιάς ομάδας Vox.
Ο ρόλος του Vox, μολονότι δεν ανήκει στην ομάδα που ασκεί τη διοίκηση της Μαδρίτης, μια ομάδα που αποτελείται από κόμματα της Δεξιάς (Λαϊκό Κόμμα και Ciudadanos), είναι αποφασιστικής σημασίας, γιατί παρέχει τις αναγκαίες πλειοψηφίες στο Δημοτικό Συμβούλιο κατά των αριστερών κομμάτων. Η πρωτοβουλία του Vox στηρίχθηκε στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 19ης Σεπτεμβρίου 2019, για τη Σημασία της Ευρωπαϊκής Μνήμης για το Μέλλον της Ευρώπης. Το ψήφισμα εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο της Μαδρίτης με την ισχνή πλειοψηφία μιας ψήφου: όλα τα δεξιά κόμματα ψήφισαν υπέρ, ενώ όλα τα αριστερά κατά του ψηφίσματος.
Καλό είναι να θυμόμαστε ότι ο εκπρόσωπος του Vox στο Δημοτικό Συμβούλιο της Μαδρίτης, Χαβιέρ Ορτέγκα Σμιθ, είναι γνωστός για τις ακραίες θέσεις του, τόσο απέναντι στα θύματα του Φράνκο, όσο και στους αλλοδαπούς, αλλά και γιατί αρνείται την ύπαρξη της σεξιστικής βίας. Εξαιτίας της στάσης του αυτής, έχουν ασκηθεί εναντίον του πλήθος νομικές διώξεις.
Συγκεκριμένα, αναφερόμενος στην περίπτωση των Δεκατριών Ρόδων, μιας ομάδας ανήλικων ακτιβιστριών της Ενωμένης Σοσιαλιστικής Νεολαίας που οδηγήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα, όπου και θανατώθηκαν, το πρωί της 5ης Αυγούστου 1939, ο Ορτέγκα Σμιθ δήλωσε στην τηλεόραση ότι: «βασάνιζαν, δολοφονούσαν και βίαζαν χωρίς τιμωρία». Αυτή η δήλωση δεν έχει καμιά βάση αλήθειας (ούτε καν τα θλιβερά δικαστήρια της δικτατορίας δεν τους είχαν απευθύνει τέτοια κατηγορία), και έγινε με μοναδικό σκοπό να προσβάλει τη μνήμη των θυμάτων και να κάνει το κοινό να εξοικειωθεί με την εξίσωση Αριστεράς και ναζισμού, στο πνεύμα του ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Έχουμε να κάνουμε με μια συνειδητή στρατηγική ιστορικού αναθεωρητισμού, με προφανή στόχο το ξέπλυμα της δικτατορίας του Φράνκο. Την ίδια ώρα, το Δημοτικό Συμβούλιο της Μαδρίτης διέπραξε ένα επιπλέον αδίκημα κατά των θυμάτων του Φράνκο όταν, στις 25 Νοεμβρίου, απομάκρυνε από το Ανατολικό νεκροταφείο της πόλης τις πλάκες με τα ονόματα περίπου 3.000 θυμάτων πυροβολισμού. Αυτή η μονομερής πράξη προκάλεσε αποστροφή και επαναλαμβανόμενες αγανακτισμένες διαμαρτυρίες.
Παράλληλα με αυτές τις επίσημες δράσεις, οι πράξεις βανδαλισμού πολλαπλασιάζονται στη Μαδρίτη, όπως η πρόσφατη βεβήλωση του μνημείου των Διεθνών Ταξιαρχιών στη συνοικία Βικάλβαρο ή η καταστροφή της αναμνηστικής πλάκας προς τιμήν της Πασιονάρια (Ντολόρες Ιμπάρουρι) στον γειτονικό δήμο Ρίβας Βαθιαμαντρίντ.
Είναι προφανές ότι οι προαναφερθείσες πράξεις συνδέονται με το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: στην ουσία, η επιχειρούμενη από το ψήφισμα αναθεώρηση της ιστορίας, με στόχο την απαξίωση του ρόλου που έπαιξε το αντιφασιστικό κίνημα στην οικοδόμηση της δημοκρατίας στην Ευρώπη και την ποινικοποίηση του κομμουνισμού, ενθαρρύνει ανάλογες πράξεις.
Όπως σημειώνει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας σε πρόσφατη δήλωσή του στην επέτειο του θανάτου της Πασιονάρια:
[…] Σήμερα -με το πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου- επιχειρούν να διαστρεβλώσουν την ιστορία, εμφορούμενοι από έναν αντικομμουνισμό ο οποίος θα οδηγήσει στη λήψη μέτρων που θα μας θέσουν εκτός νόμου. Όμως, όπως απέδειξες εσύ με τη ζωή σου, δεν πρέπει να τους φοβόμαστε. Θέλουν να πανηγυρίσουν για το τέλος του κομμουνισμού, αλλά δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να μιλάνε για αυτόν. Και αυτό δεν είναι τυχαίο: σήμερα, που είμαστε στην αρχή μιας νέας καπιταλιστικής κρίσης, επιχειρούν να εξουδετερώσουν οποιαδήποτε εναλλακτική πρόταση, παίζοντας βρώμικα παιχνίδια. Αλλά η ιστορία δεν γράφεται από τις επιθυμίες ή τις επίσημες δηλώσεις των ηγετών. Γράφεται από τη βούληση των γυναικών και των ανδρών να βελτιώνουν την καθημερινότητά τους.
Η διοίκηση της Μαδρίτης είναι στα χέρια της Δεξιάς και της άκρας Δεξιάς -για λίγο, γιατί στην πόλη του No Pasarán! υπάρχει ήδη μια κοινωνική πλειοψηφία που βγαίνει στους δρόμους ενάντια στα οπισθοδρομικά μέτρα και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που θέλουν να επιβάλουν. Η μνήμη των αντιφασιστών μαχητών της αντίστασης θα συνεχίσει να ζει.