Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, συνάντησε για πρώτη φορά τον, υπό διωγμό, αριστερό πατέρα του όταν ήταν εννέα χρονών. Αυτή η απουσία, αλλά και το αίσθημα ότι μετά τον Εμφύλιο ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας είχε μείνει «χωρίς φωνή», σημάδεψαν ανεξίτηλα την παιδική του ηλικία, επιδρώντας καταλυτικά στη διαμόρφωση της ταυτότητας του ως δημιουργού.
Με την Αναπαράσταση (1970), την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, ο Αγγελόπουλος εκδήλωσε το βαθύ του ενδιαφέρον για την ελληνική ορεινή ύπαιθρο, μελετώντας το γυναικείο ζήτημα στο πλαίσιο μίας αγροτικής “προκαπιταλιστικής” κοινωνίας. Αναμφίβολα όμως, ο Αγγελόπουλος διακρίθηκε ως προνομιακός “αφηγητής” της ελληνικής σύγχρονης ιστορίας από την σκοπιά των αριστερών. Η προσπάθεια του να αποτυπώσει κινηματογραφικά τον οραματικό χαρακτήρα του πολιτικού του προσανατολισμού έκανε το έργο του σημείο αναφοράς για την αριστερή «συλλογική μνήμη» στην Ελλάδα. Με την τριλογία του Μέρες του ‘36 (1972), ο Θίασος (1975), οι Κυνηγοί (1977) επικέντρωσε με μπρεχτικό ύφος στην αποσιωπημένη από την εθνικόφρονα αφήγηση πλευρά των ιστορικών γεγονότων.
Από τα μέσα της δεκαετίας του ‘80 κι έπειτα, ο Αγγελόπουλος επέλεξε τον δρόμο της αυτοαναφορικής ιμπρεσιονιστικής αναπαράστασης, επικεντρώνοντας στη φωτογραφία ως κύριο εκφραστικό μέσο. Το ύστερο έργο του μπορεί να ειδωθεί ως αποθέωση της καθαρής φόρμας και της εικόνας, ως αντιπροσωπευτικό του είδους του «σινεμά του δημιουργού» ( “cinema des auteurs”). Υπό το πρίσμα αυτό η επιμονή του στα μακρόσυρτα πλανά θα μπορούσε να κατανοηθεί ως παράγωγο μιας μετατόπισης της αντίληψης του για την κινηματογραφική τέχνη – διαδικασία, όπου από εκφραστικό μέσο καταλήγει να είναι αυτοσκοπός.
Ακόμη όμως κι αν ελάχιστες ώρες μετά τον αναπάντεχο θάνατο του τα ελληνικά αστικά κόμματα πρόφτασαν να τον ανακηρύξουν σε «εθνικό» εκπρόσωπο του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού, το έργο του για κανένα λόγο δε θα μπορούσε να θεωρηθεί ως συμμορφούμενο ή συναινετικό προς την κυρίαρχη ιδεολογία.
Το κύκνειο ανολοκλήρωτο πρότζεκτ, Η Άλλη Θάλασσα, σηματοδοτούσε την επιστροφή του στην πολιτική μέσα από την κινηματογραφική αφήγηση. Με την Άλλη Θάλασσα ο Αγγελόπουλος θα επιχειρούσε μια μελέτη της σημερινής ελληνικής κατάστασης, με αφορμή την υπόθεση ενός διεφθαρμένου επιχειρηματία αναμεμειγμένου στην πολιτική. Τα γυρίσματα είχαν ξεκινήσει την 29η Δεκεμβρίου και το μεγαλύτερο μέρος τους αναμενόταν να λάβει χώρα στον Πειραιά, εκεί όπου τελικά ο σκηνοθέτης άφησε την τελευταία του πνοή.