Η εκτίμηση με την οποία ξεκινάει η αναφορά του πρακτορείου Ρόιτερς για τη συνάντηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι η εξής: «Η Ευρώπη προσυπογράφει το γερμανικό Σύμφωνο Δημοσιονομικής Σταθερότητας. Τη Δευτέρα η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ εδραίωσε την πολιτική της υπεροχή στην Ευρώπη, αφού 25 από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ συμφώνησαν σε ένα γερμανικής έμπνευσης σχέδιο για πιο αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, παρά το ότι πάλεψαν για να αναζωπυρώσουν την ανάπτυξη από τις στάχτες της λιτότητας».
Όπως έχει επανειλημμένως υποστηριχθεί, το Σύμφωνο Δημοσιονομικής Σταθερότητας των ευρωπαϊκών χωρών τις υποχρεώνει να ενσωματώσουν ένα νομικό «φρένο χρέους» στα εθνικά τους Συντάγματα και να βάλουν τα ελλείμματα του προϋπολογισμού τους και τα κρατικά τους χρέη υπό την απειλή αυτόματων μηχανισμών επιβολής κυρώσεων. Αυτές οι συγχρονισμένες πολιτικές λιτότητας των χωρών μελών, όπως ορίζονται από το Σύμφωνο, αμφισβητήθηκαν πρόσφατα ακόμη και από την διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, καθώς θεωρήθηκε πως θέτουν την παγκόσμια οικονομία ως κίνδυνο.
Οφέλη και ζημίες από τις πολιτικές λιτότητας που συντονίζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το δίδυμο Μέρκελ – Σαρκοζί και την ΕΚΤ είναι άνισα κατανεμημένα. Μέσα στην κρίση χρέους, οι γερμανικές εξαγωγές, όπως ανακοινώθηκε στις αρχές Φεβρουαρίου, έφτασαν στο επίπεδο ρεκόρ των 1060.1 δις ευρώ (11.4% περισσότερο σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά). Την ίδια στιγμή, μέσα στη Γερμανία τα προνομία και τα κέρδη είναι όσο πιο συγκεντροποιημένα γίνεται. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Πέταρ Λόσερ, επικεφαλής του Συμβουλίου Διοίκησης της Ζίμενς, ανακοίνωσε ένα ρεκόρ επιτυχιών της εταιρίας για το οικονομικό έτος 2011: «Η Ζίμενς έχει ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο και υποστηρίζει την οικονομική σταθερότητα και την εμπιστοσύνη σε δύσκολους καιρούς», δήλωσε. Τα συνολικά της κέρδη αυξήθηκαν κατά 36% στα 9,1 δις. Για αυτό και μεγάλα συνδικάτα, όπως τα ver.di και IGM προωθούν φέτος φιλόδοξα αιτήματα για αυξήσεις μισθών και προετοιμάζονται για συλλογικές δράσεις.
Η άλλη πλευρά του νομίσματος όμως είναι τα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων (απαλλοτριώσεων, στην πραγματικότητα) σε συνδυασμό με δραστικές μειώσεις του επιπέδου ζωής τα οποία η Τρόικα προωθεί έντονα στην Ελλάδα: Μείωση των κατώτατων μισθών κατά περισσότερο από 20% στον ιδιωτικό τομέα, συνακόλουθες μειώσεις στις συντάξεις, κατάργηση της συλλογικής διαπραγμάτευσης, μαζικές απολύσεις στο Δημόσιο και ακόμη περισσότερα.
Αντίσταση και εναλλακτικές πολιτικές
Το 2011 περισσότερες από 20 Γενικές Απεργίες, απεργίες στον Δημόσιο Τομέα και μαζικές διαδηλώσεις έδειξαν πως σε όλα τα μέρη της Ευρώπης η αντίσταση έχει μεγαλώσει ενάντια στην καταστροφή των κοινωνιών μας. Τις πρώτες εβδομάδες του νέου χρόνου πραγματοποιήθηκαν Γενικές Απεργίες στο Βέλγιο και την Ελλάδα καθώς και διαδηλώσεις εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων στην Πορτογαλία. Στις 29 Φεβρουαρίου η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων κάλεσε σε δράσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στις 29 Μαρτίου, μια μεγάλη διαδήλωση σχεδιάζεται για την Κοπεγχάγη με την ευκαιρία της συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η αυξανόμενη διαμαρτυρία ενάντια στις πολιτικές λιτότητας και την επιβολή του αυταρχισμού στην ΕΕ θα εκφραστεί σε μια εντυπωσιακή διαμαρτυρία μπροστά από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην Φρανκφούρτη, που σχεδιάζεται για τον Μάιο.
Αλλά αυτό δεν αντισταθμίζει επαρκώς την επίθεση του νεοφιλελεύθερου καθεστώτος. Χρειάζονται μεγάλες προσπάθειες της Αριστεράς, των συνδικάτων, των κοινωνικών κινημάτων και όλων των πολιτικών δυνάμεων προκειμένου να αναπτυχθούν ενωτικοί αγώνες σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και να αναδειχθούν οι υπάρχουσες συγκλήσεις ως προς τις εναλλακτικές επιλογές.
Στις 29 και 30 Μαρτίου, η δεύτερη συνάντηση της Κοινής Κοινωνικής Διάσκεψης, ενός φόρουμ εκπροσώπων μεγάλων μαχητικών συνδικάτων, κοινωνικών κινημάτων και ΜΚΟ, θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλες. Ένα από τα θέματα που θα συζητηθούν είναι η προετοιμασία μιας Εναλλακτικής Συνάντησης Πολιτών της Ευρώπης το φθινόπωρο του 2012. Στις 30 και 31 Μαρτίου, το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς μαζί με το transform! europe προσκαλεί επίσης συνδικαλιστές, πολιτικούς και ακτιβιστές σε μία συνάντηση όπου θα συζητηθεί η προοπτική μιας μεγάλης Εναλλακτική Διάσκεψης με έμφαση στην αναζήτηση των συγκλίσεων μεταξύ των αναλύσεων και των στρατηγικών των διάφορων δυνάμεων (πρόγραμμα, τόπος και λοιπά οργανωτικά θα αποσταλούν σύντομα.
Και οι δύο συναντήσεις εμπνέονται από την ίδια ιδέα: Η Ευρώπη χρειάζεται άλλες πολιτικές, που σημαίνει επίσης να επανεξεταστούν οι θεσμοί και οι συνθήκες. Όχι με την έννοια της σκλήρυνσης των επιπτώσεων του νεοφιλελευθερισμού αλλά της επαναδιεκδίκησης της δημοκρατίας. Οι εναλλακτικές υπάρχουν. Αυτό που λείπει σήμερα είναι μία ισορροπία δυνάμεων που θα επιτρέψει την εφαρμογή αυτών των εναλλακτικών και θα επινοήσει τις απαραίτητες πολιτικές διαδικασίες ώστε να επανέλθει η ευρωπαϊκή προοπτική στο δρόμο της δημοκρατικής, κοινωνικής και οικολογικής προόδου. Αυτή η Εναλλακτική Διάσκεψη στην οποία καλούμε θα αποτελέσει ένα πρώτο βήμα προς την επίτευξη αυτών των στόχων.