Αλβανική πολιτική σκηνή και ευρωπαϊκή ολοκλήρωση

Συγκεκριμένα,η παρούσα σοσιαλιστική κυβέρνηση του Έντι Ράμα, που επικράτησε στις εκλογές του 2013 ως Συμμαχία για την ευρωπαική Αλβανία(Αliance for a European Albania) που αποτελείται από 37 κόμματα και συγκέντρωσε 57.63%, αφιερώνει άρκετα μέγαλο μέρος των θέσεων της στο θέμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υποστηρίζει ρητά ότι η ένταξη της χώρας είναι μια διαδικασία ή οποία θα έχει υλοποιηθεί από τον πρώτο κιόλας χρόνο διακυβέρνησης. Ο στόχος αυτός, συμφωνα με τους σοσιαλιστές είναι ρεαλιστικός εφόσον ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα σε κρίσιμους τομείς όπως είναι η αναδιάρθρωση του τρόπου λειτουργίας των δικαστηρίων και η αναίρεση της πολιτικής που ακολούθησε η προηγούμενη κυβέρνηση σε τομείς-κλειδιά για την λειτουργία του κράτους όπως τα σώματα ασφαλείας και γενικώς ο δημόσιος τομέας,. Πρότυπο για την νέα κυβέρνηση αποτελεί η Κροατία και άλλες χώρες που πέρασαν αυτό το στάδιο με επιτυχία στο παρελθόν. Όσο αφορά την οικονομική κατεύθυνση της κυβέρνησης, έχουμε ουσιαστικά για πρώτη φορά στην πρόσφατη ιστορία της χώρας μια απόπειρα προσέγγισης των νέων οικονομικών δυνάμεων εκτός Ευρώπης,όπως η Κίνα και η Ινδία, παράλληλα με την συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σύμφωνα με το πλάνο διακυβέρνησης της κεντροαριστεράς, το ζήτημα του Κοσόβου είναι εξαιρετικής σημασίας όσον αφορά την προοπτική και τις δυνατότητες ένταξης της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα επόμενα χρόνια. Για το επίμαχο αυτό ζήτημα, το πρόγραμμα της κυβέρνησης αναφέρει σαφώς ότι η Αλβανία είναι διατεθειμένη να βοηθήσει το νεοσύστατο κράτος και οι δύο λαοί να προχωρήσουν μαζί προς τον κοινό στόχο, που δεν είναι άλλος από την όσο τον δυνατόν γρηγορότερη ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, τονίζεται ότι το ζήτημα της ανόδου του βιοτικού επίπεδου των δύο λαών είναι άμεσα συνδεδεμένο με το πρόγραμμα συνεργασίας και αλληλεγγύης μεταξύ των δύο κρατών.

Σε σχέση με το εξίσου σημαντικό ζήτημα των μειονοτήτων, η νέα κυβέρνηση παρουσιάζεται διατεθειμένη να σεβαστεί τα δικαιώματα που προβλέπουν οι διεθνείς συνθήκες. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας από τους βουλευτές της σε ομιλία του από τα έδρανα της νέας βουλής στις 14 Σεπτεμβρίου 2013 παρουσίασε ορισμένες αξιοσημείωτες θέσεις για το θέμα. Πιο συγκεκριμένα, ο βουλευτής Άλφρεντ Πέζα (Alfred Peza) ,γνωστός δημοσιογράφος και διευθυντής ενημέρωσης στον τηλεοπτικό σταθμό Vizion Plus, ανέφερε ότι ο δρόμος προς την Ευρώπη δεν είναι εύκολη υπόθεση και απαιτεί βαθύτερους κοινωνικούς μετασχηματισμούς. Μεταξύ αυτών αναφέρει την σταδιακή ένταξη των γυναικών στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας, καθώς και την σταδιακή ένταξη των εθνικών και πολιτισμικών μειονοτήτων με παράλληλη κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων. Σύμφωνα με το στέλεχος της κεντροαριστέρας, αυτά μπορούν να είναι τα αποτελέσματα μιας διαδικασίας που θα έχει ολοκληρωθεί έως το 2020.Θα ήταν σημαντικό επίσης να αναφέρουμε ότι στον εκλογικό σχηματισμό Συμμαχία για την ευρωπαική Αλβανία (Aliance for a European Albania) συμμετέχει και το κόμμα Ενότητα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (Unity For Human Rights Party) το οποίο έχει έναν εκπρόσωπο (ελληνικής καταγωγής) στο Αλβανικό κοινοβούλιο.

Από την άλλη, η κεντροδεξιά αντιπολίτευση που συμμετείχε στις εκλογές ως Συμμαχία για την Aπασχόληση, την Eυημερία και την Eνταξη (Alliance for Employment,prosperity and integration), αποτελείται από 25 κόμματα και συγκέντρωσε το 39.46% των ψήφων- υποστηρίζει ότι την περίοδο που ήταν στην εξουσία η κυβέρνηση Μπερίσα πραγματοποιήθηκαν ουσιαστικά βήματα όσον αφορά την ενταξιακή πορεία της χώρας. Στην κατεύθυνση αυτή αναφέρεται η άρση της βίζας για τους Αλβανούς υπηκόους που επιθυμούν να ταξιδέψουν σε χώρες της ΕΕ, καθώς και η ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ. Αντιστοίχως, γίνονται συνεχείς αναφορές σε προσπάθειες της τότε αντιπολίτευσης να καθυστερήσει η διαδικασία ένταξης της χώρας, με την απόφαση να μποϋκοτάρει για μεγάλο διάστημα τις εργασίες της Βουλής. Η χώρα βίωσε έντονη πολιτική κρίση την περίοδο 2009-2013,όταν η τότε αντιπολίτευση Ράμα απείχε από τις εργασίες της Βουλής για μεγάλα χρονικά διαστήματα, ζητώντας επανεξέταση του αποτελέσματος των εκλογών του 2009 και επανακαταμέτρηση ψήφων σε ορισμένες εκλογικές περιφέρειες. Σημαντικό είναι επίσης να αναφερθεί πως ο νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Λουλζίμ Μπάσα(Lulzim Basha), διαβεβαιώνει τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης πως το Δημοκρατικό Κόμμα δημιουργήθηκε έχοντας βασικό στόχο την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της χώρας και δεν πρόκειται σε καμιά περίπτωση να εκμεταλλευτεί το συγκεκριμένο θέμα για μικροκομματικές σκοπιμότητες, σε αντίθεση με την κεντροαριστερή αντιπολίτευση της προηγούμενης τετραετίας. Ένα άλλο πεδίο στο οποίο συναντάμε έντονη πολιτική σύγκρουση είναι και αυτό της οικονομίας, όπου η κεντροδεξιά κατηγορεί την νέα κυβέρνηση πως με τις επιλογές της κρατάει μακριά τις επενδύσεις από τη χώρα. Αιχμή της κριτικής είναι η αύξηση της φορολόγησης για τις μεγάλες επιχειρήσεις, από 10% που ήταν τα προηγούμενα χρόνια σε 15% από το νέο έτος.

Σημαντικό είναι επίσης να αναφερθούμε και στο τρίτο μεγαλύτερο κόμμα της χώρας, το Σοσιαλιστικό Κίνημα Ολοκλήρωσης, που ιδρύθηκε από τον πρώην πρωθυπουργό Ιλίρ Μέτα το 2004 και είναι ουσιαστικά το μόνο κόμμα από όσα συμμετέχουν στη Βουλή που αυτοπροσδιορίζεται ως αριστερό. Το γεγονός της συγκυβέρνησης του με την κεντροδεξιά την περίοδο 2009-2013, όπως και με την κεντροαριστερά σήμερα, το καθιστά κόμμα-ρυθμιστή για τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα. Το ΣΚΟ Στις τελευταίες εκλογές συγκέντρωσε 10.46% στο πλαίσιο του συνασπισμού της κεντροαριστεράς, ποσοστό που είναι το μεγαλύτερο της ιστορίας του. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός της ανόδου του ΣΚΟ στις πρόσφατες εκλογές, αφού σημαντικά στελέχη του κόμματος ,συμπεριλαμβανομένου και του αρχηγού Ιλίρ Μέτα, έχουν κατηγορηθεί για οικονομικά σκάνδαλα κατά τη διάρκεια της προηγούμενης τετραετίας. Το Σοσιαλιστικό Κίνημα Ολοκλήρωσης τονίζει πώς η συμμετοχή του στη προηγούμενη κυβέρνηση της κεντροδεξιάς συνέβαλε καταλυτικά στην σταθεροποίηση του πολιτικού συστήματος και επέσπευσε τις διαδικασίες ένταξης της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όσο αφορά τα κόμματα της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, τα ποσοστά που συγκέντρωσαν στις περασμένες εκλογές του 2013 ήταν απειροελάχιστα. Όλα τα κόμματα αυτού του χώρου, πλην του Ανασυγκροτημένου Κόμματος Εργασίας Αλβανίας, ασκούν κοινή πολιτική με τον κυβερνώντα συνασπισμό της κεντροαριστεράς, του οποίου είναι μέρος. Το Ανασυγκροτημένο Κόμμα Εργασίας Αλβανίας, το οποίο συγκέντρωσε 0,44% σε εθνικό επίπεδο στις εκλογές του 2013, είναι το μοναδικό κόμμα που αυτοπροσδιορίζεται ως συνεχιστής του Κόμματος Εργασίας Αλβανίας του Ενβέρ Χότζα και δηλώνει πως είναι εναντίον της ένταξης της χώρας στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Το βασικό επιχείρημα του εναντίων αυτών των συμμαχιών είναι πως κρατάν τη χώρα εξαρτημένη για τα ξένα συμφέροντα. Αξίζει να σημειωθεί πως παρόλα αυτά το συγκεκριμένο κόμμα δηλώνει ανοιχτό σε μια άλλου είδους σχέση με την ΕΕ, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ξεκάθαρη διατύπωση για το είδος της.

Σίγουρο είναι πως τα κόμματα της χώρας ανεξαρτήτως μεγέθους και ιδεολογικής κατεύθυνσης ασκούν ξεκάθαρη φιλοευρωπαϊκή πολιτική, ενώ δεν θα μπορούσαμε να πούμε πως υπάρχει κάποιο σημαντικό κόμμα με ευρω-σκεπτιστική διάθεση. Αξίζει να σημειωθεί πως η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας λαμβάνει μεγάλη υποστήριξη και σε επίπεδο λαϊκής βούλησης. Ο αλβανικός λαός στη συντριπτική πλειοψηφία του είναι υπέρ της ένταξης της χώρας, παρά τη δυσαρέσκεια που επικρατεί σε διεθνές επίπεδο εξαιτίας των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, ελπίζοντας σε μια μελλοντική ανάκαμψη της οικονομίας.