Δέκα χρόνια μετά την καθιέρωση του ευρώ, το οποίο υποτίθεται πως θα ένωνε την Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι περισσότερο διαιρεμένη από ποτέ, τόσο σε κοινωνικούς όσο και σε οικονομικούς όρους. Σε ένα μέρος της Ευρώπης, ιδίως σε χώρες όπως η Γερμανία και η Αυστρία, η ισοτιμία του ευρώ έχει καταστήσει δυνατή την ύπαρξη σχετικά υψηλών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης και απασχόλησης. Ωστόσο, αν δούμε την κατάσταση ψύχραιμα, παρατηρούμε ότι αυτό ισχύει μόνο επειδή άλλες χώρες έχουν δημιουργήσει χρέη για να εισάγουν τα αγαθά τους. Έτσι έχουμε την ανάπτυξη ορισμένων χωρών μέσω των χρεών κάποιων άλλων. Αυτό είναι ένα ευφυές σενάριο για μια χρηματοπιστωτική πυραμίδα, αλλά όχι για μια διαδικασία ολοκλήρωσης. Οι ανταγωνισμοί που διασπούν την Ευρώπη σήμερα δεν είναι εθνικής φύσης, έχουν όμως επιπτώσεις μέσα στα εθνικά κράτη. Ο πλούτος είναι άνισα κατανεμημένος σε μερικές χώρες, εξίσου άνισα με τις συνέπειες των προγραμμάτων λιτότητας σε άλλες.
Έτσι, το ευρώ έχει οξύνει τις υπάρχουσες ανισορροπίες μεταξύ των προνομιούχων και των μη προνομιούχων περιοχών, μεταξύ των φτωχών και των πλουσίων, όπως και μεταξύ του κεφαλαίου και της εργασίας.
Δεκαέξι Σύνοδοι Κορυφής της ΕΕ τον περασμένο χρόνο δεν οδήγησαν σε έξοδο από την κρίση αλλά σε βαθύτερη ύφεση. Σύμφωνα με όλα τα κριτήρια, το σχέδιο της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής ενοποίησης έχει αποτύχει. Οι επιπτώσεις έπληξαν σκληρά χιλιάδες ανθρώπους, ανεξαρτήτως της χώρας στην οποία ζουν, του φύλου τους, της θρησκευτικής κοινότητας στην οποία ανήκουν, αν ανήκουν σε κάποια. Τα ανησυχητικά σημάδια αυξάνονται συνεχώς. Οι λεγόμενες κυβερνήσεις των ειδικών σε Ελλάδα και Ιταλία που πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή τα αντιλαϊκά προγράμματα λιτότητας, η αυστηροποίηση του ‘’Συμφώνου Σταθερότητας’’ και η παρουσίαση μία νέας Ευρωπαϊκής Συνθήκης προς επικύρωση τον επόμενο χρόνο από το δίδυμο Μέρκελ/Σαρκοζί, οδηγούν προς μια επικίνδυνη κατεύθυνση. Δείχνουν ότι η κρίση δεν βάζει σε κίνδυνο μόνο το βιοτικό επίπεδο εκατομμυρίων Ευρωπαίων αλλά απειλεί επίσης να καταβροχθίσει την ίδια την δημοκρατία.
Μπορούμε να κερδίσουμε τη μάχη ενάντια σε αυτήν την παράξενη κατάσταση μόνο αν αγωνιστούμε όλοι μαζί. Είναι αναγκαίο να θέσουμε ξεκάθαρα όρια στις 25 μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες ελέγχουν την χρηματοπιστωτική αγορά και κρατάνε σε ομηρία τα κράτη και την ΕΕ και να επιστρέψουμε τον πλούτο στους ανθρώπους που τον παράγουν καθημερινά. Για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζεται πραγματική δημοκρατία σε όλα τα επίπεδα, το τοπικό, το εθνικό και το ευρωπαϊκό.
Παραδόξως, οι απαραίτητες πολιτικές για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός έχουν συζητηθεί για μήνες. Συζητιούνται δημοσίως από ειδικούς, έχουν υιοθετηθεί από τα κοινωνικά κινήματα, μπορεί να τις βρει κανείς στα προγράμματα των συνδικάτων και των αριστερών κομμάτων. Έχουν στόχο να πάψει η ανακεφαλαιοποίηση των υπερχρεωμένων κρατών να αποτελεί μια κερδοφόρα επιχείρηση για τις μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες. Τα χρέη, τα οποία ανεβαίνουν λόγω των υπερβολικών επιτοκίων, πρέπει να περικοπούν εις βάρος των τραπεζών. Τα νομισματικά και χρηματοπιστωτικά συστήματα πρέπει να τεθούν υπό δημοκρατικό έλεγχο. Οι μεγαλύτερες τράπεζες οι οποίες το 2008 και το 2009 σώθηκαν με χρήματα των φορολογουμένων, έτσι ώστε σήμερα να μπορούν να λεηλατούν τα κράτη, πρέπει να μετατραπούν σε δημόσια περιουσία. Δήμοι, περιφέρειες και κράτη δεν χρειάζονται τις χρηματοπιστωτικές αγορές για την χρηματοδότηση τους. Οι εθνικές τράπεζες και ειδικά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία θεωρητικά ανήκει σε όλους μας, πρέπει να παρέχουν φτηνά δάνεια για τις απαραίτητες επενδύσεις που θα πραγματοποιούνται από το κράτος.
Με μερικές εξαιρέσεις, η Ευρώπη σήμερα κυριαρχείται από τη Δεξιά. Για να δράσουμε ενάντια στην επιβολή των χρηματοπιστωτικών αγορών απαιτείται μια αλλαγή της κοινωνικής και πολιτικής ισορροπίας δυνάμεων τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.